10. Summer School an der Freien Universität Berlin

"Πώς θα μπορέσω να σταθώ ξανά εδώ, όταν όποια πέτρα και να σηκώσω αναβλύζει ακόμα αίμα;"

(Από τις σκέψεις μιας επιζώσας όταν επισκέφτηκε για πρώτη φορά και βρέθηκε ξανά μετά από χρόνια στον τόπο του μαρτυρίου της, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης γυναικών του Ravensbrück.)


Αυτό ήταν και το θέμα του 10ου θερινού σχολείου του Βερολίνου: Πώς θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε και να διαχειριστούμε τη μνήμη, πώς θα εκπαιδεύσουμε τη νέα γενιά; Μια γενιά που ο πόλεμος του '40 στέκει τόσο μακρινός και ίσως αδιάφορος;

Τι μεγάλη χαρά και ενθουσιασμός όταν έλαβα το μήνυμα ότι έγινα δεκτή στο

10ο Θερινό Σχολείο για τη Συλλογή ψηφιακών συνεντεύξεων στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου!

Μαθαίνοντας με Συνεντεύξεις. Βιντεοσκοπημένες Συνεντεύξεις επιζώντων του Εθνικοσοσιαλισμού για την ιστορικο -πολιτική εκπαίδευση.

(Χ Summer School der Digitalen Interview-Sammlungen an der Freien Universität Berlin.

Lernen mit Interviews. Video-Interviews mit Überlebenden des Nationalsozialismus in der historisch-politischen Bildungsarbeit.)

Το θέμα ήταν ακριβώς αυτό που με απασχολεί και με προβληματίζει το τελευταίο διάστημα, κυρίως για τα σχέδια μαθήματος στο "Project", δηλ. στο μάθημα "Ερευνητική Εργασία" του Λυκείου.

Σε στάση του μετρό πινακίδα με τα ονόματα στρατοπέδων συγκέντρωσης.
"τόποι του τρόμου, που δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσουμε"

Ακολούθησε η προετοιμασία: ανάγνωση των συνεντεύξεων και του υλικού που μας στάλθηκε ώστε να μπορέσουμε να εργαστούμε και να συνεργαστούμε με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες. Τους συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο: 20 άτομα από διάφορους φορείς, ινστιτούτα, πανεπιστήμια, οι οποίοι μπορούν να εκπαιδεύσουν τη νέα γενιά σχετικά με το ολοκαύτωμα και την αποφυγή της επανάληψής του στο μέλλον.

'Οσο πλησίαζαν οι μέρες του ταξιδιού, τόσο βρισκόμουν σε υπερένταση: Πώς θα ταξιδέψω σε μια άγνωστη πόλη, πώς θα είναι τα μαθήματα, πώς θα τα καταφέρω να συνεργαστώ για μια βδομάδα με άγνωστους ανθρώπους;

Έφτασα στο Βερολίνο λίγες μέρες νωρίτερα, για να μπορέσω να το επισκεφτώ, μιας και το πρόγραμμα των μαθημάτων ήταν πολύ γεμάτο και επέτρεπε μόνο λίγες ελεύθερες ώρες.

Στο πεζοδρόμιο: " Εδώ έμεναν ο Γκέρχαρντ και η Σαρλότε.
Απελάθηκαν και δολοφονήθηκαν στο Άουσβιτς το 1943.

Ένδειξη στο δρόμο ότι εδώ βρισκόταν:
"Το τείχος του Βερολίνου 1961-1989"

Με το που αρχίζεις να κινείσαι στην πόλη, νιώθεις το βάρος της ιστορίας της. Όχι μόνο σε σχέση με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον ψυχρό πόλεμο, το τείχος και την πτώση του αλλά και τον τόπο των μεγάλων Ηγεμόνων, της Δυναστείας Hohenzollern,του Φρειδερίκου του Μέγα, βασιλιά της Πρωσίας, του γνωστού με το παρατσούκλι Der Alte Fritz. Όλα όσα διαβάζαμε και μελετούσαμε για την ιστορία της Γερμανίας, είναι παντού τριγύρω μας: στα μνημεία, στα ονόματα των δρόμων, των στάσεων του μετρό, στις χάλκινες πινακίδες που πατάς στους δρόμους και τα πεζοδρόμια. Άραγε πώς είναι να μεγαλώνεις και να ζεις καθημερινά την ιστορία αυτής της πόλης;

Οι αγωνίες μου ξεπεράστηκαν και όλα έγιναν πιο εύκολα με το ξεκίνημα του Θερινού Σχολείου. Όχι τόσο γιατί η "βαριά" θεματολογία άλλαξε, ούτε οι προβληματισμοί και οι ευθύνες μας να μεταδώσουμε τις γνώσεις μας στη νέα γενιά, όσο γιατί οι άνθρωποι που συνάντησα ήταν ανοιχτοί, πρόσχαροι και συνεργάσιμοι. Οι διοργανωτές μας έδωσαν να καταλάβουμε πόσο πολύτιμοι είμαστε για αυτούς, ως πρεσβευτές του έργου τους.
Η υπεύθυνη καθηγήτρια Verena Nägel καθώς και όλη η ομάδα των διοργανωτών μας υποδέχτηκαν θερμά και ήταν συνεχώς κοντά μας.  
Το πιο σημαντικό κομμάτι για μένα ήταν η επεξεργασία των συνεντεύξεων των επιζώντων. Σε μικρές ομάδες ετοιμάσαμε σχέδια μαθήματος και την τελευταία μέρα τα παρουσιάσαμε. Από τις πολύ ωραίες δουλειές από όλες τις ομάδες σίγουρα θα χρησιμοποιήσω πολλές από τις ιδέες, τους προβληματισμούς και το σχεδιασμό στα μαθήματά μου.